Één der oudste kostersnamen in West-Vlaanderen is ongetwijfeld Van den Weghe. Men vindt de naam reeds vanaf de 13e eeuw in heel Vlaanderen. De allereerste vermelding betreft zalige Baldinius Van den Weghe, kloosterling in De Duine in 1265. In de alleroudste stukken vindt men Vân-Weghe waarbij het streepje aanduidt dat het lidwoord daar werd weggelaten. Rond 1650 is bij één tak van de familie de naam verder gezet als Van de Weghe, een naamverminking.
De kosters werden in de feodale periode meestal benoemd door de kasteelheren. De functie van koster was vroeger veel belangrijker dan vandaag. Ze moesten zich meestal ook bezighouden met het beheer van de kerkgoederen en het lokale onderwijs werd vóór de schoolplicht (medio 19e eeuw) door hen georganiseerd en verzekerd in de dorpen. Het waren daarom gezaghebbende mannen uit zeer eerbare families die de functie bekleedden. Dit bemerken we ook aan het feit dat de koster vaak optrad als peter (en mecenas?) van een nieuwe klok in de kerktoren.
Laurens Van den Weghe kan beschouwd worden als de stamvader van de beroemde kostersfamilie. Hij werd geboren rond 1600 en in 1637 was hij zeker koster te Dadizele. Hij was muzikaal zeer begaafd. Hij trouwde met Pieternelle Mahieus. Ze kregen 11 kinderen waaronder drie zonen. Zijn oudste zoon Judocus, te Dadizele geboren rond 1630, werd rond 1660 koster te Passendale. Hij was op 10 juli 1656 gehuwd te Menen met Katriene Bouckaert. Tot 1924 bleven zijn afstammelingen koster te Passendale.
Het zijn:
- Hun zoon Jean-Baptiste x Katrien Vercruysse, wordt koster in 1690.
- Hun zoon Jan-Jacob, geboren Passendale in 1702 x Maria Van der Meeren, volgt Jean-Baptiste op. Vermoedelijk heeft hij zeer lang de functie uitgeoefend want:
- Kleinzoon Jan Lodewijk, geboren in 1776 x Rosalie Verduyn, volgt hem op.
- Zoon Frederick-Lodewijk, geboren te Passendale in 1813 x Barbara Lamaire, volgt zijn vader op na zijn dood. Hij werd ook gemeenteraadslid vanaf 1864 en schepen van 1872 tot 28/05/1876.
- De volgende Passendaalse koster is hun zoon Arsène Vandenweghe vanaf 1879. Hij is tevens gemeenteontvanger sinds 1873 en vanaf 1895 gemeentesecretaris.
- Zoon Germain Van den Weghe is de laatste koster te Passendale uit dit beroemde kostersgeslacht. Hij oefende de functie uit tot 1924. Hij werd opgevolgd door Antoon Decouttere.
Een andere zoon van Laurens Van den Weghe, Karel-Ignaas, volgde zijn vader op in het kosterambt te Dadizele. Hij huwde op 5 augustus 1676 met de Zonnebeekse Maria-Brigitta Bellemary. Ignaas (zo werd hij genoemd) werd in 1687 koster te Moorsele en op 4 augustus 1704 te Moorslede. Hij stierf te Moorslede in 1712. In 1708 werd zijn zoon Frans-Ignaas (° Dadizele 1679) koster te Moorsele en zoon Jacob-Alexius (°Dadizele 1687) werd koster en schoolmeester te Ledegem. Diens ene zoon Frans-Ignaas werd zijn opvolger, een andere zoon Pieter-Jacob-Alexius werd koster te Sint-Eloois-Winkel en een derde, Judocus te Rollegem- Kapelle. Uit deze familie zwermden nog kosters uit naar Luigne, Kachtem, Beselare (Frans Van den Weghe), Alveringem, Adinkerke, Zuienkerke, Boezinge, Snellegem, Gullegem, Roeselare, Lichtervelde en Wingene. Gedurende de 18e en 19e eeuw volgde de ene Van den Weghe de andere op te Passendale, Moorsele en Ledegem.
De familietraditie kreeg door allerlei omstandigheden wel een flinke deuk na de Grote Oorlog.
