Wanneer wij van Zonnebeke naar Moorslede rijden of fietsen of wandelen, dan zien wij op de grens tussen Zonnebeke en Passendale in het begin van de Loonsvijverstraat (een niet-verharde weg rechts van de baan die van taverne “De Loonsvijver” naar de Zuidstraat loopt), een knotwilg met daaraan een wit houten kruis bevestigd. Dit trekt natuurlijk de aandacht van een heemkundige. Het betreft een nagedachtenis aan Prins Maurice Victor Donald van Battenberg (Mountbatten) die hier sneuvelde.
Ziehier de feiten:
- Tijdens de Eerste Slag om Ieper op 27 oktober 1914 stak het eerste bataljon van King’s Royal Rifle Corps vanuit Zonnebeke de Broodseinde over en wilde langs de Moorsledestraat en de Loonsvijverstraat de Keiberg bereiken om de Duitse infanterie tegen te houden. Zijne Hoogheid Prins Maurice Victor Donald van Battenberg was luitenant en aanvoerder van de tweede divisie van het bataljon.
- Zodra de troepen de Heulebeek waren overgestoken opende de vijand het vuur vanaf de Keiberg met lichte wapens en kleine kanonnen. Prins Maurice werd dodelijk getroffen door granaatscherven. Hoewel de pelotonssergeant de gewonde prins nog trachtte te verzorgen, kon geen hulp meer baten. Hij stierf vóór zijn mannen hem konden overbrengen naar de tijdelijke vooruitgeschoven hulppost te Zonnebeke. Hij was nauwelijks 23 jaar geworden.
- Lord Kichener stelde voor het lichaam van Prins Maurice over te brengen naar Engeland, maar zijn moeder, Prinses Beatrice van Engeland, weigerde omdat ze wist dat haar zoon wilde begraven worden bij zijn vrienden. Hij werd begraven op het stedelijk kerkhof van Ieper, Zonnebeekseweg. Zijn graf ligt helemaal alleen tussen vele burgergraven maar wel net naast de zij-ingang van het Brits kerkhof Ypres Town Cemetery and Extension, een militaire begraafplaats die net naast het stedelijk kerkhof ligt.
Wie was nu juist Prins Maurice Victor Donald van Battenberg?
Zijne Hoogheid Prins Maurice was geboren te Balmoral op 12 oktober 1891. Hij was:
- De zoon van Henry Maurice van Battenberg en Prinses Beatrice van Engeland (jongste dochter en negende kind van Koningin Victoria).
- De broer van Victoria Eugenie, Koningin van Spanje, weduwe van Koning Alfonso XIII van Spanje.
- De kleinzoon van Koningin Victoria van Engeland en Albert van Saksen-Coburg-Gotha.
- De neef (oomzegger) van Koning George V van Engeland.
- De grootoom van Koningin Elisabeth II van Engeland.
- De neef van Nicolaas II, Tsaar van Rusland.
- De neef van Wilhelm II, Keizer van Duitsland.
- De neef van Prins Albert von Schleswig-Holstein, generaal in het Duitse leger.
- De neef (oomzegger) van prins Earl Louis Mountbatten (hij veranderde de naam van Battenberg in Mountbatten).
Na de oorlog:
Op 11 mei 1922 bezocht Koning George V de frontstreek en het graf van zijn neef, Prins Maurice van Battenberg te Ieper. Ook zijn oudere broers, Prins Alexander en Prins Leopold die ook in Wereldoorlog I aan het front streden, bezochten zijn graf. Koningin Elisabeth II bezocht het graf van haar grootoom in 1966.
De zus van Prins Maurice, Koningin Eugenie van Spanje kwam regelmatig het graf van haar broer bezoeken tot haar afsterven in 1969. Ze vroeg aan de Prins van Wales, de voorzitter van de toenmalige Imperial War Graves Commission, om een speciaal monument te laten oprichten op het graf van haar broer. De Prins van Wales legde de zaak voor aan Koning George V, maar deze weigerde. De Koning wees erop dat eerder was beslist alle gesneuvelden van de Grote Oorlog, die van soldaat tot generaal ieder op hun eigen manier hun plicht hadden volbracht, ook op dezelfde manier te gedenken. De koning wenste niet voor één lid van zijn familie een uitzondering te maken. Daardoor staat op het graf van Prins Maurice van Battenberg een zelfde zerkje als op alle andere Engelse soldatengraven.