Met grof geschut naar de stembus te Geluveld

Gemeenteraadsverkiezingen verlopen thans sereen, zonder grote polemieken, zelfs niet aan de cafétoog. Hooguit wordt achter de schermen ‘gemanoeuvreerd’ om voorakkoorden te sluiten en zich in te dekken tegen een oppositiekuur. Maar ooit was het anders. In kiescampagnes werd vaak het ‘grof geschut’ boven gehaald, zowel in woord als geschrift en hierbij werd de man (of de vrouw) van de tegenpartij allerminst gespaard. Neem nu Geluveld. Die deelgemeente had in het Interbellum een heel woelige dorpspolitiek. Volg maar even mee:

• Burgemeester Jules Vuylsteker overleed te Le Toucquet – Paris Plage op 30 maart 1918 en Jules Durnez, eerste schepen in 1914, werd dienstdoende burgemeester vanaf 1919.
• Diverse vooroorlogse raadslieden kwamen niet meer naar Geluveld terug. Vergaderen was moeilijk en het bestuur leed aan besluiteloosheid.
• De vooroorlogse onderpastoor E.H. Michel Delrue werd als dienstdoende pastoor aangesteld op 13 april 1919. Hij had een moeilijk karakter.
• De heropbouw verliep zeer moeizaam.
• Op 3 juli 1921 werden gemeenteraadsverkiezingen gehouden. Er werd slechts één eenheidslijst ‘Gemeentebelangen’ ingediend zodat er geen kiesstrijd was. KopVROUW Léonie Keingiaert de Gheluvelt werd dus op 36-jarige leeftijd tot burgemeester benoemd op 7 september 1921. Zij was de allereerste vrouwelijke burgemeester van ons land.
• Vrij vlug vertroebelde de verstandhouding tussen pastoor Delrue en de burgemeesteres van liberale signatuur. Botsingen tussen die twee sterke karakters konden niet uitblijven.
• Ze werden het grondig oneens over de plaats en de plannen van de her op te bouwen kerk. De bouw liep grote vertraging op door hun wederzijdse zware pesterijen.
• Op 10 februari 1924 verbrak de gouverneur een besluit van de gemeenteraad van 7 februari en legde alle bevoegdheid voor de heropbouw van de kerk in handen van Hoog Koninklijk Commissaris Verwilghen uit Ieper. Eindelijk raakte men uit de impasse.
• De pastoor haalde verbaal grof uit van op de kansel naar de burgemeesteres.
• Er gebeurden onfrisse praktijken bij de benoeming van nieuwe onderwijzers uit de omgeving van Tienen in de gemeenteschool.
• De burgemeesteres schreef herhaaldelijk bezwarende brieven over de pastoor naar het bisdom.
• Eerste schepen Bruno Durnez en raadslid Edmond Six overleden in 1922 en Jules Delva nam ontslag als raadslid. Er waren geen plaatsvervangers voorhanden.
• De bevolking was misnoegd omdat quasi alle officiële documenten in het Frans werden geschreven.
• Er waren strubbelingen over de nieuwe VOS-vlag (Vlaamse Oud-Strijders).
• Met de gemeenteraadsverkiezingen van 10 oktober 1926 kwamen twee lijsten op te Geluveld: ‘Gemeentebelangen’ van Léonie Keingiaert de Gheluvelt en ‘Herleving’, een lijst van Vlaamsgezinde kandidaten onder leiding van Jules Acke.
• Leonie Keingiaert werd afgestraft voor het beleid van de afgelopen legislatuur. Zij verloor de kiesstrijd met vier zetels tegen vijf voor ‘Herleving’. Onderwijzer-koster Pieter Hoorens werd vanaf 1 januari 1927 de nieuwe burgemeester met Emile Vandamme en Jules Delva als schepenen.
• In augustus 1927 werd pastoor Delrue benoemd als pastoor te Eggewaartskapelle en vervangen door E.H. Felicien Vervaeke. De rust keerde enigszins terug in het dorp.
• In 1930 kwam, wegens een benoemingskwestie voor een nieuwe onderwijzer in de gemeenteschool, een onherstelbare breuk in de meerderheidspartij. Burgemeester Pieter Hoorens nam ontslag en Emile Vandamme werd dienstdoende burgemeester.

Met de gemeenteraadsverkiezingen van 9 oktober 1932 kwamen twee nieuwe partijen op de proppen, de weliswaar onvolledige lijst (nr. 3) van de socialistische ‘Werkliedenpartij’ en de lijst (nr. 4) ‘Vlaamsche Volkspartij’ van lijsttrekker Jules Acke. Zij dongen mee naar de gunst van de kiezer naast de lijst (nr.1), de ‘Katholieken’ van Emile Vandamme en de lijst (nr. 2) ‘Eendrachtig en katholiek’ van Léonie Keingiaert de Gheluvelt.

Uit de daaropvolgende (haat)campagne is één kiespamflet bewaard gebleven, geschreven door lijst nr.2 . Het geeft je een beeld over de kiessfeer in die tijd te Geluveld. Oordeel zelf maar!