De opeenvolgende Heren van Zandvoorde

De heerlijkheid ‘Santford’ hing af van het leenhof van Komen en strekte zich uit op grondgebied Zandvoorde en Houtem. De heerlijkheid had een banmolen, een kasteel met wal, een kasteeldreef en galgenveld van zeker vóór 1624 tot 1781, een amman (soort commissaris of veldwachter, in elk geval met rechterlijke macht), een baljuw, zeven schepenen en verscheidene rechten. Zij telde acht achterlenen in Zandvoorde, Houtem, Wervik en Lauwe.

In 990 gaf de heer van Komen zijn dochter ten huwelijk aan Joris van Schoorisse (d’Escornais). Afstammeling Gerard van Schoorisse is de oudst gekende heer van Zandvoorde (1445). De lijst met ‘heren’ van Zandvoorde ziet er zo uit:

• Gerard van Schoorisse, zoon van Arnoud en gehuwd met Isabella van Steenhuyse.
• Godfried van Schoorisse, derde zoon van Gerard, vermeld als heer in 1471.
• Isabella van Schoorisse, zuster van Godfried en gehuwd met Olivier van der Vichte.
• Jacob van der Vichte, (1482–1523), zoon van Jan en Jeanne de Beaufort en kleinzoon van Olivier van der Vichte en Isabella van Schoorisse, gehuwd met Florence Wielant.
• Willem I van der Vichte, (1523–1539), broer van de kinderloze Jacob, gehuwd met Marie Tjoens.
• Joos van der Vichte, (1539–1541), derde zoon van Willem I, gehuwd met Marie de Cocquyel, dochter van de heer van Lillo.
• Adriaan van der Vichte, (1541–1562), minderjarige zoon van de vroeg gestorven Joos van der Vichte. Hij handelde bijna heel de tijd van zijn bewind met drie voogden. Hij overleed in 1562 als student aan de universiteit van Dôle (Bourgondië).
• Willem II van der Vichte, (1562–1563). Door het overlijden van de ongehuwde Adriaan wordt de broer van zijn vader (Joos) de nieuwe heer van Zandvoorde.
• Philips van der Vichte, (1563–1577), zoon van Willem II van der Vichte. Wanneer zijn broer Willem meerderjarig wordt, staat hij een deel van zijn erfdeel, de heerlijkheid Zandvoorde, aan hem af.
• Willem van der Vichte, (1577–1602), broer van Philips, gehuwd met Anna Taccoen, dochter van Jan Taccoen, de heer van Zillebeke.
• Florentine van der Vichte (1602–1626), enige dochter van Willem. Zij huwt met Pieter de Velaere, heer van Jouvenelles. Zijn grootmoeder langs vaders zijde (Anna van der Vichte) is de dochter van Willem I, heer van Zandvoorde van 1523 tot 1539. Op het oudst gekende bedevaartvaantje ter ere van Sint-Cornelius staat het gezin van Pieter de Velaere en Florentine van der Vichte afgebeeld alsook hun wapenschilden.
• Jan-Lamoral de Velaere, (1626–1675). Na het overlijden van zijn moeder Florentine van der Vichte wordt hij als oudste zoon heer van Zandvoorde op 11 juli 1626.
• Maximiliaan Pieter de Velaere, (1675–1700), gehuwd met Anna Marguerite Triest de Raveschot. Maximiliaan overlijdt in 1700 en in 1702 wordt de heerlijkheid door de schuldeisers van zijn twee dochters verkocht aan Daniel de Bessot, heer van Lamberty.
• Daniel de Bessot, (1702–1720), gehuwd met Jeanne Thérèse Dieusart.
• Jeanne Thérèse Dieusart, (1720–1725), weduwe van Daniël de Bessot.
• Isabelle Claire Dieusart, (1726–1746), zuster van Jeanne Thérèse, gehuwd met Jean Ignace de Bane, erft de heerlijkheid Zandvoorde.
• Jeanne Isabelle de Bane, (1746–1766), dochter van Jean en Isabelle Claire Dieusart.
• Marie Jeanne Thérèse Siguard du Hamau, (1767–1776) erft van haar tante langs moeders zijde (Jeanne Isabelle de Bane) de heerlijkheid Zandvoorde. Zij is gehuwd met Charles Louis Aprix.
• Thérèse Bernardine van Volden, (1776–1780), gehuwd met Pierre François Simon de Ville. Zijzelf is de dochter van Antoine van Volden en Anne Claire Dieusart en de nicht van Marie Jeanne Siguard du Hamau.
• Jean Pierre Simon de Ville, (1780–1813), zoon van Pierre François Simon de Ville en Thérèse Bernardine van Volden. Hij is overleden en begraven te Zandvoorde op 04/06/1813.
• Pierre Joseph Hyacinthe de Peñaranda de Franchimont, (1813–1823), neef van Jean Pierre Simon de Ville en zoon van Pierre Antoine de Peñaranda de Franchimont en Isabelle Jeanne Simon de Ville, geboren te Brugge op 28/08/1764. Hij was gehuwd op 04/10/1791 te Brugge met Thérèse Catherine Wynckelman. Hij was ook heer van Duvilly en Franchimont. Hij overleed op 04/11/1823 te Brugge.

De familie de Peñaranda is van Spaanse afkomst. Als beroepsofficier in het Spaans leger is de eerste de Peñaranda rond 1565 in onze contreien verschenen tijdens het repressieve bewind van de Hertog van Alva tijdens de Spaanse periode. Die dacht met de hulp van het leger het opkomende protestantisme de kop in te drukken. Het werd het begin van de tachtigjarige oorlog. De familie de Peñaranda bleef in ons land en werd om zijn militaire verdiensten in de adelstand verheven. Zij werden door erfenis heer van Zandvoorde in 1813.

• Désiré Charles de Peñaranda de Franchimont, (1823–1863), zoon van Pierre Joseph, geboren te Brugge op 26 juli 1799 en gehuwd te London met Rosamonde Spong. Hij overleed te Brussel op 26/06/1863.
• Eugène Charles de Peñaranda de Franchimont, (1863–1907), zoon van Désiré Charles, geboren te Brussel op 04/11/1839 en gehuwd met Clothilde Pauline Marie Bruno de Laage de Bellefaye. Hij overleed te Sint-Michiels-Brugge op 18/09/1907.
• Alphonse Désiré de Peñaranda de Franchimont, (1907–1921), neef van Eugène Charles en zoon van Frédéric Jean de Peñaranda de Franchimont en Emilie Thérèse de Beuchem, geboren te Sint-Joost-ten-Noode op 06/12/1858 en gehuwd met Jeanne Jacqueline de Borchgrave. Hij overleed te Ixelles op 13 september 1921.
• Charles Antoine de Peñaranda de Franchimont, (1921–1924), broer van Alphonse Désiré. Hij werd geboren te Sint-Joost-Ten-Noode op 18/01/1861 en was gehuwd te Brussel op 5 mei 1892 met Pauline Jooris. Hij overleed te Brussel op 10/11/1924.
• Frédéric de Peñaranda de Franchimont, (1924–1961), zoon van Charles Antoine, geboren te Malderen op 29/09/1893 en gehuwd te London op 04/01/1919 met de Engelse Geraldine Benjamin Wright.
• Charles Henri de Peñaranda de Franchimont, (1961–heden), zoon van Frédéric en Geraldine, geboren te Brugge op 05/11/1919 en gehuwd te Zwijnaarde op 18/08/1945 met Jacqueline Albertine de Meulemeester.